_______________________________________________________________________________________

Değerli Üyelerimiz,

Derneğimizin 2019 yılı  "Geleneksel Gemi Modelleri" temalı gemi modelleri sergisi 20 Ekim 2019 Pazar günü Beylikdüzü Atatürk Kültür ve Sanat Merkezi salonunda açılmış ve 20 Kasım 2019 Çarşanba günü sona ermiştir.

Sergimize modelleri ile katılan üyelerimize ve sergimizi ziyaret eden gemi severler ve gemi modeli meraklılarına teşekkür ederiz.
Saygılarımızla,

Sergimizin Açılışından Fotograflar:

  

  

  

  

  

  

  

Söyleşiden Görüntüler (26.Ekim.2019)

  

  

  

______________________________________________________________________________________

ERTUĞRUL

“Bir imparatorluğun son ve Bir Cumhuriyetin ilk devlet yatı”

Ertuğrul 1904 yılında seyir tecrübelerinde.

Osmanlı İmparatorluğu 1903 yılında, İngiltere’ye bir adet yat sipariş etti. İnşası kısa zamanda tamamlanan gemi, aynı yılın sonunda, 30 Aralık günü düzenlenen bir resmi törenle denize indirildi. Ertesi yıl başarı ile gerçekleştirilen açık deniz seyir tecrübelerinin ardından, İstanbul’a getirilerek Ertuğrul ismi  ile uzun yıllar boyunca kucaklaşacağı denizin lacivert suları ile tanıştı. 

Ertuğrul, İngiltere'de 1903 yılında Armstrong tersanesinde inşa edilirken.

“Rükub-u şahaneye mahsus” yani, ‘’Sultanın hizmetinde resmi devlet yatı’’ olarak hizmete alındı.

79,2 metre boyunda ve 8,3 metre genişliğe sahip olan geminin bu özelliği ile  ona çok zarif bir görünüm vermiştir.  900 ton ağırlığındaki  yat, İngiltere’de yapılan açık deniz seyir tecrübelerinde 21 mil sürat yapmıştır. Yanlız Ertuğrul’dan, Türk sularında görev yaptığı yıllar içinde böyle bir hız yapması istenmemişti.

Ertuğrul, 25 Mayıs-11 Haziran 1911 tarihleri arasında Sultan Reşat'ı göjtürdüğü Selanik limanında.

İki bacalı, üç direkli geminin ahşap ve koyu renk cilalı direklerinde, o günlerde henüz tamamen ortadan kalkmamış olan yelken donanımı da bulunmaktaydı. Ertuğrul’un, üst yapısına, güverte üzerindeki salonları oluşturan bölümlerde çok zarif bir ahşap işçiliği mevcuttu. Sütunların çevrelediği koyu kızıl renk cilalı maun görkemi yansıtıyordu. Gemideki salonlar, 19. yüzyıl sonu üst düzey iç mimari ve süsleme sanatının sıradışı ürünlerini taşımaktaydı. Kemane başı, yat görünümünü vurgulayan tipik kıç dizayn ve çok da yüksek olmayan beyaz boyalı bordaya sahipti.

 

Ertuğrul'un bir salonu.

Ertuğrul Yatı, IIAbdülhamid, Sultan V. Mehmed Reşad ve VI. Mehmed Vahdeddin olmak üzere üç Osmanlı sultanına hizmet vermiştir.Abdülhamid hükümranlığı sırasında ne karada, ne de denizde uzun yolculuklar yapmadığı için bu yata hiç binmedi, Sultan Reşad, Ertuğrul’la uzun geziler yaptı. İkinci Meşrutiyet’in ilanının yıldönümünde yapılan şenliklerde Sultan V. Mehmed Reşad, Ertuğrul Yatı’yla Boğaziçi’nde bir gezinti yaptı. Bu gezi sırasında yattan havai fişekler atılarak Meşrutiyetin ilanı kutlandı.

Ertuğrul'un makine dairesi.

Ertuğrul, sultanların cülûs törenleri, Moda deniz şenlikleri, devletin resmi konuklarının ağırlanması ile sultanların Marmara ve Ege denizi içindeki gezileri olmak üzere Osmanlı İmparatorluğu’nun devlet yatı olarak on beş yılı aşkın bir süre hizmette bulundu. 

Ertuğrul'un güvertesi

Dünya Savaşı sırasında 1915 yılında  donanma hizmetine alınarak Gelibolu’ya cephane ve kargo taşımakla görevlendirildi. 1916’da Ertuğrul bu görev sırasında küçük bir kaza geçirerek, Haydarpaşa önünde karaya oturduysa da kısa sürede tekrar yüzdürüldü. Ertuğrul Yatı, mütareke ile savaşın sona ermesinin ardından yat niteliğine geri döndü ve 1919-1924 yılları arasında İstanbul’da yattı. Yatın, 35 yıllık görev süresi içindeki son derece önemli tarihsel olaylar, onun belki de dünyanın tek “Bir imparatorluğun son ve bir Cumhuriyetin ilk devlet yatı” olarak anılmasına neden olmuştur.

Ertuğrul seyir halinde.

Kurtuluş Savaşı’nın ardından kurulan genç Türkiye Cumhuriyeti, bütün dünyanın ilgi odağı durumuna gelmişti. Ülke kısıtlı imkanlarla da olsa misafir ağrlamasına önem  vermeye çalışıyordu.  Bu arada birçok dost ve komşu ülkenin başkanlarının da bu yeni, genç ve dinamik Türkiye Cumhuriyetini  ziyaret etmek istediği biliniyordu. 

Ertuğrul seyir halinde.

Geleneksel misafirperverlik karakterimizin bir örneği olarak bu önemli konukları ağırlayacağımız seçkin yerlerden biri olan, Ertuğrul da titizlikle elden geçirildi ve 1926 yılının Eylül ayında, o günlerdeki söylenişi ile Riyaset-i Cumhur yatı olarak hizmete alındı.

Edtuğrul, Temmuz 1927'de Atatürk'ü götürdüğü Moda koyunda.

Ertuğrul’un ilk onurlu yolculuğu 1 Temmuz 1927 günü gerçekleşmiştir. Çünkü o gün, Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak üzere 1919’da İstanbul’dan ayrılan büyük önder ATA’mız , sekiz yıl aradan sonra ilk olarak, Ertuğrul’un güvertesinde İstanbul’a tekrar dönüyordu. İstanbullular için unutulmaz bir tarih niteliğindeki bu dönemde, cumhurbaşkanı İstanbul’da üç ay kalmıştı.
Ertuğrul Yatı ile Moda Koyu’na gitmişti. İlerleyen yıllar içinde, Ertuğrul, Cumhurbaşkanlık devlet yatı olarak, ülkemizi ziyaret eden yabancı hükümdar ile devlet başkanlarının ağırlanmasında ev sahipliği yapmayı sürdürdü.

Büyük önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Ertuğrul yatında, Moda koyundaki denizcilik gösterilerini seyrediyor.

Atatürk’ün, Ertuğrul Yatı’nda ağırladığı devlet başkanları ve ünlü konukları arasında;  Haziran 1934’te İran Şahı Rıza Pehlevi’yi, 1936’da Kraliyet Yatı Nahlin ile İstanbul’a gelen İngiltere Kralı VIII. Edward’ı ve 1937’de Ürdün Kralı Emir Abdullah’ı görüyoruz.
Ertuğrul Yatı, 1937 yılının sonunda hizmet dışına çıkartıldı. Çünkü o yıl onun yerini almak üzere, Riyaset-i Cumhur yatı olarak Savarona satın alınmış, İstanbul’a getirilmek üzere son rötuşların bitirilmesini beklemekteydi.
Atatürk 1927-1937 tarihleri arasındaki 10 yıl boyunca Marmara’da Yalova, Çanakkale, İzmit, Mudanya, Armutlu ve Adalar gezilerini çoğunlukla Ertuğrul ile gerçekleştirdi. 23 Ekim 1937 Pazar günü Ertuğrul Yatı ile son kez Yalova’dan Derince’ye yolculuk etmiştir.

Ertuğrul 1937 yılında hizmet dışına çıkartıldıktan sonra İlhami <söker firması tarafından sökülmeye başlanılmadan önce uzun bir süre yattığı Haliç tersanesi önünde.

Uzun süre Kanlıca Koyu’nda demirli olarak yatan Ertuğrul, daha sonra sökülmek üzere, İlhami Söker firmasına satıldı. 1950 yıllarında sökümüne başlanan geminin makinelerinden biri o sırada yeni inşa edilmekte olan Asfalt II tankerine takıldı. Gemiseverlerin hüzünlü bakışları altında devam eden söküm işlemi, 1961 yılında tamamlandı. Ertuğrul on üç yıl yattı, on bir yılda söküldü.
Bu güzel, zarif, narin, aynı zamanda çok önemli bir tarih dönemine tanıklık etmiş olan gemiden ve o üst düzey dekorasyonu tamamlayan seçkin mobilyalardan günümüze, halen İstanbul Deniz Müzesi’nde sergilenen birkaç parça eşyadan söz edilebilir.

Fotograflar: Ertuğrul-Savarona & Türk Devlet Yatları, Ahmet Güleryüz, Denizler Kitabevi, Kaptan Yayıncılık.

__________________________________________________________________________________________

Başkanımız Ahmet Güleryüz ve Merhum Erol Ersan'ın birlikte bir anı fotografı.

Merhum Erol Ersan için Deniz Mecmuasında yayınlanan bir yazı.

______________________________________________________________________________

  

Yarışmalar ve sergilere ait bilgiler ve fotograflar Yarışma ve Sergiler sayfasındadır.