Fırça İle Ahşap Model Boyama

Tamer Özkan

Fırça ile ahşap model boyamak, biraz sabır isteyen bir iştir. Kuruma süreleri uzun, toz tutması kolaydır. Doğru malzeme ve uygun teknik ile güzel sonuç almak mümkündür. Her ne aşamada olursa olsun, her zaman teknenin gerçeğini aklınızdan çıkartmayın. Gerçeği fırça ile boyanan bir teknenin modelini fırça ile boyamak doğru olacaktır (Taka, Çektirme, Sandal, Filika gibi…). Ölçeğe uygun fırça izleri bırakmak, zor bir teknik olmakla beraber detaya detay katacaktır. Fakat söz konusu metal (Römorkör, Yolcu vapurları, Şilepler, Savaş gemileri vs.) tekneler olunca fırça izi kabul edilemez. Bu güne kadarki tecrübelerde boya malzemelerinin tümünde fiyat–kalite orantısının doğru olarak arttığını görmüş bulunuyorum. Yeni çıkan her ürünü denedim. Alışkanlık haline geldiğinden halen daha iyi malzeme arayışını sürdürmekteyim. Bu konuda okuduğum yabancı kaynaklar, kolaylık olsun diye marka verilmiştir. Ben de marka vereceğim. Bu markalar ve mümessilleri ile hiçbir ilgim yoktur. Sadece doğru bilgi amaçlı ve iyi sonuç alabilmeniz için yazılmıştır.

FIRÇA

Teknenin ölçeğine göre, boyanacak alanın büyüklüğü açısından, çeşitli ebatlarda, tercihen yuvarlak fırça almak iyi olur. Astar kullanımı için özelliğini yitirmiş iyi fırça kullanılabilir. İyi ürünün, iyi fiyatla satılan yerleri hariç, hiç bir malın ucuzunu aramayınız. Samur Habico en iyi fırçadır. Şimdi tüm resim malzemesi satan yerlerde çok iyi sentetik fırçalar da vardır. Fırça, kullanımdan sonra, boya fazlası tüysüz bez veya havlu peçeteyle alınıp, tinerde kabın dibine vurmadan temizlenmeli. Fırçanın ucuna eliniz ile düzgün form verip kurumaya bırakılmalıdır. Kuruma esnasında fırçanın sapı daima aşağıya gelmelidir. Aksi takdirde fırça formunu kaybetmektedir.

MASKELEME

Maskeleme işlemi için iki çeşit bant kullanılır. Su kesimi veya faça için, Takalarda çubuk boyama gibi keskin çizgili yerlerin tam sızdırmazlığı için 3M marka yeşil 3 ve 6mm maskeleme bandı kullanılır. Bant çekilmeden önce, cam yüzeydeki fazla yapışkanlık alınır. Bu sayede bant sökülürken boya kalkması önlenmiş olur. Fırça ile boyamak, airbrush’tan (püskürtme) daha yoğun bir işlem olduğundan, sızma ve akma olmasın diye bant etrafına enamel (emaye) mat vernik sürmek garanti olur. Sızacak yere şeffaf vernik sızar ve sonra görünmez. Modelin diğer yerlerini maskelemek için normal sarı maske bandı, tercihen beyaz kağıt veya sarı ambalaj kağıdı kullanılır. Maskelemede gazete kağıdı kullandıysanız, haberleri hep beraber modelin üzerinden okuyabilirsiniz...

KİMYASALLAR, TİNER, TEREBENTİN

Boya kimyasalları her zaman kafa karıştırır. Emaye, sentetik, sellülozik, akrilik, poliüretan, yağlı, su bazlı vs. Su bazlı demek, içine su koyup boyayın demek değildir. Üretimde su bazlı akrilik reçine var demektir. Biz bu işlemde sadece emaye kullanacağız. Beyaz plastik ambalajlarda satılan tinerler, gaz yağı gibidir, bunları kullanmayınız. Astar için DYO emaye tineri ya da akripol, Marshall sentetik tineri kullanınız. Ana renk uygulamasında sadece saf çam terebentini kullanmak lazımdır. İyi model mağazalarında, resim malzemesi satan yerlerde vardır.

ASTAR

Ahşap model, diğer modelcilik çeşitlerine göre daha çok tefsiye-macun gerektiren bir modelcilik çeşitidir. Astar;
1- Çıplak ahşapta göremediğimiz hataları görmemize,
2- Uygulanan macunun daha iyi tutunup, beraberce kolay tesviyesini yapmamıza,
3- Boyanın tutunmasına yarar.
Fırça ile boyamada DYO Kvik astar kullanacağız. Kvik astar çok iyi karıştırıldıktan sonra başka bir kaba konur. İyi bir tiner (DYO emaye tineri ya da Akripol Marshall sentetik tineri kullanınız) ile burada inceltilir ve uygulanır. Çok inceltmemekte fayda vardır. Artan ve fazla olan inceltilmiş astarı kesinlikle kendi kutusuna koymayınız. Kutudaki astarı bozar. İnceltilmiş astarın ömrü en fazla 10 gündür. En az 3 gün donması için beklemek lazımdır. Zımparaya ıslak doluyorsa donmamıştır. Astar ve macun uygulamasının sayısı, tekrarı sayılmamalıdır. Mükemmel yüzeyi bulana kadar tekrarlamamak gerekir. Zemin düzgün olursa vereceğiniz her efekt daha iyi anlaşılır. Kvik astar beyazdır içine birkaç damla emaye mat siyah atılıp biraz gri ton verilirse hatalar daha iyi gözükür. Son kat astar yine beyaz olmalıdır. Fırça büyük olup uzun bir yüzeyi astarlayabilirsiniz. Aşırı kalın uygulamayınız.

BOYA

Emaye, uygulandığı yüzeyde gerilerek donan bir boya olduğundan, fırça izinin yok olması için idealdir. Boya olarak Humbrol marka emaye kullanacağız. Kutuyu açıp, çok temiz bir inşaat çivisi ile kutu dibindeki kimyasalları ezerek karıştırmalı, boyayı azar-azar başka bir kaba alıp saf terebentin ile inceltmeliyiz. İncelen boyayı kendi kabına geri koymayınız. Modeli parlak boyamayınız, en fazla yarı mat kullanınız. Her zaman en açık rengi en önce sürünüz ve sıra ile koyuya doğru gidip kırmızıları en sona bırakınız.

UYGULAMA TEKNİĞİ

Düzgün bir yüzey için, ilk katta astarlı yüzeyi tamamen örtmeye çalışmamak gerekir. İnce bir kat,teknenin baş-kıç istikametinde sürme tekniği ile küçük alanları boyayarak uygulanır. Hep aynı tür hareketi yapınız. Yukarı-aşağı ya da çapraz boyamayınız. Boyanın inceliğini bir parça çıta ile deneyiniz. Çıtayı hiç boyamıyorsa çok ince, tam kapattıysa kalın olmuş demektir. Bir defada uzun yüzey boyamak, kalın sürmek fırça izi bırakır. Bu ince katın donması beklenir ve bu en az 12 saattir. Modeli bir kenara bırakıp, detay çalışmalarını, aksesuarları yapınız. İkinci katı uyguladığınız zaman ilk kattaki boya fırçaya gelmemelidir, “açma” yapmamalıdır. İkinci katta bile uygulanan renge göre, halen tam kapanmayan yer olabilir, acele etmeyiniz. Son kat en önemli kattır. Daha önce iz kalmış yerlerde biraz israr etmek, fırça darbelerini çok düzgün yapmak lazımdır.

Yazan Tamer Özkan

Boyama

Gövde Kaplama
Güverte Kaplaması
Güvertedeki Diğer İşlemler
Modelin Boyanması
Makaralrın Yapımı
Top Arabalarının Yapımı
Topların Yapımı
Top Lombarları ve Menteşelerinin Yapımı
Bogota Makaralarının Yapımı
Güverte Donanımlarının Yapımı
Direkler ve Donanım
Yelkenlerin Yapılması